De Akropolis is zonder enige twijfel de meest beroemde plek van Athene (en zeker ook van heel Griekenland...). Op de Akropolis vind je verschillende bouwwerken, die allen een andere functie en een ander verhaal hebben (gehad). Hieronder nemen we ze kort met je door.

Parthenon | ΠΑΡΘΕΝΏΝΑΣ

Eerder vertelden we je al dat Perikles een grote rol had bij de bouw van het Parthenon. Dit majestueuze bouwwerk was een prestigeproject van Perikles. Nadat Perikles de kas van de Delische Bond naar Athene had laten brengen, deed Perikles talloze pogingen om de volksvergadering zover te krijgen het geld te investeren in een groot bouwwerk op de Akropolis. Na een tijdje lukt hem dat. De beroemde beeldhouwer en bouwmeester Phidias had de leiding over de bouw en in 437 v. Chr. werd de tempel ingewijd, als tempel voor Athena Parthenos. Van haar stond midden in de tempel een groot gouden standbeeld. Bijzonder is de omvang van het Parthenon, dat met acht zuilen aan de voor- en achterkant en zeventien aan beide zijkanten veel groter is dan andere tempels in Griekenland. Ook het gebruik van marmer is bijzonder, daar de meeste tempels van kalksteen gemaakt werden.

Wie denkt dat het Parthenon altijd in deze staat heeft bestaan, heeft het mis. In de zesde eeuw na Christus werd de tempel een kerk, later zelfs een Rooms-Katholieke kerk, tot de Ottomaanse bezetting in 1460. Door toevoeging van een minaret werd de Akropolis toen gebruikt als moskee. Toen Athene in 1687 belegerd werd door de Venetianen, dachten de Ottomanen slim te zijn door hun munitie op te slaan in het Parthenon. Helaas kwamen de Venetianen hier achter, waardoor ze besloten de tempel op te blazen. Onder minister Melina Merkouri werd in 1983 begonnen met het restaureren van het Parthenon.

tempel van athena nikè | ΝΑΌΣ ΑΘΗΝΆΣ ΝΊΚΗΣ

Als je de heuvel beklommen hebt, kom je bij de ingang van de Akropolis, de Propyleeën. Voordat je daar doorheen loopt, zie je aan de rechterkant een kleinere tempel. Deze tempel is gewijd aan de godin van de overwinning, Athena Nikè. De inwoners van Athene vereerden deze godin vooral in hun strijd tijdens de Peloponessische Oorlogen, waarin gestreden werd tegen de Perzen. In 480 v. Chr. werd de oorspronkelijke tempel door de Perzen verwoest. Perikles liet de tempel opnieuw bouwen rond 420 v. Chr., enkele jaren na de andere bouwwerken op de Akropolis. Vroeger vond je in deze tempel twee altaren en een houten standbeeld van Athena Nikè. Toch is de verering van de overwinning op deze plek al veel ouder: Al tijdens het Myceense tijdperk werden op deze rots overwinningsgoden vereerd, zo bleek uit opgravingen.

Propyleeën | ΠΡΟΠ΄ΥΛΑΙΑ

Rond de tijd dat het Parthenon ingewijd werd, ontstonden ook de Propyleeën, ofwel de toegangspoort naar de Akropolis. Via een trap kwam je bij de heiligdommen. De naam 'Propylaia' is niet uniek voor Athene, maar was de algemene benaming voor een toegangspoort tot heiligdommen. De Propyleeën werden goed bewaakt en beschermd. Natuurlijk was het belangrijk dat alleen reine mensen het heiligdom konden betreden, maar het feit dat de Atheners hun nationale schatkist op de Akropolis bewaarden, zal ook zeker een rol gespeeld hebben.

Erechtheion | ΕΡΈΧΘΕΙΟ

Het Erechtheion bevindt zich recht tegenover het Parthenon. Als je het Parthenon bij aankomst op de Akropolis aan je rechterhand ziet, zie je links deze tempel. De tempel is vernoemd naar een van de eerste koningen van Athene, Erechtheus.

In religieus opzicht is het Erechtheion misschien nog wel belangrijker dan het kolossale Parthenon. Het oostelijke gedeelte van de tempel werd gewijd aan Athena. De andere cella werd gebruikt om Boötes (de uitvinder van de ploeg), Hefaistos en andere goden en helden te vereren. Ook herbergt de tempel het graf van koning Kekrops en de heilige overblijfselen van de strijd tussen Athena en Poseidon. In het Erechtheion zou zowel de door Athena geschonken olijfboom, als ook het gat in de grond dat Poseidon met zijn drietand maakte, te zien zijn. Een nazaat van de olijfboom van Athena vinden we aan de westelijke kant van het Erechtheion. De boom die hier nu staat, heeft voor Atheners een heilige betekenis.

Aan de zuidkant van de tempel vinden we geen gewone zuilen, maar Kariatiden. Deze vrouwenbeelden dienen als pilaar. Hier op de Akropolis zie je kopieën van de Kariatiden staan. De echte staan (bijna allemaal) in het Akropolismuseum. Een van de zes staat in het British Museum in Londen. Daarover kun je lezen in het stuk over de Elgin Marbles elders op deze site.