Tijdens deze reis hebben we gezien dat Griekenland eeuwenlang amper Grieks genoemd kan worden. Natuurlijk hebben we de Griekse volkeren, zoals de Myceners en later Spartanen, Atheners en Macedoniërs, maar na de Romeinse overheersing is Griekenland in vele handen geweest. In zijn huidige vorm bestaat het land pas een eeuw.

De tweede stad van het land is Thessaloniki en deze stad is behoorlijk representatief voor de verschillende heersers van Griekenland. Waar Athene zich vasthoudt aan de klassiek Griekse wereld, is Thessaloniki een mengelmoes. Er zijn hier nog belangrijke Romeinse opgravingen te vinden, maar ook de Byzantijnen mogen hier zeker niet ontbreken. In het Byzantijnse Rijk was Thessaloniki zelfs de 'gedeelde hoofdstad' van het rijk, een titel die het deelde met Constantinopel, het huidige Istanbul. De invloed van de islam alhier is nog goed te zien. Op verschillende plekken in het centrum zien we Arabisch lijkende marktjes of moskeeën. Zelfs de grondlegger van het moderne Turkije, Mustafa Kemal Atatürk, is in deze stad geboren. Zijn geboortehuis is tegenwoordig een museum dat aan hem gewijd is. In latere jaren werd Thessaloniki bestuurd door de Bulgaren. De stad dankt zijn naam aan Thessaloniki, een Macedonische prinses en de zus van Alexander de Grote. Haar man, Kassandros, stichtte de stad in haar eer in de vierde eeuw voor Christus.

Qua religie is Thessaloniki een interessante stad. Net als 90% van Griekenland is de stad nu duidelijk Grieks-Orthodox ingericht. Wie denkt dat dat al eeuwen zo is, heeft het mis. Naast de islamitische bevolking van het Ottomaanse Rijk bleek Thessaloniki een geliefde woonplaats voor de joodse bevolking van Europa. In de tweede helft van de negentiende eeuw verslechterde hun positie elders (denk aan Italië, Spanje en Frankrijk) en trokken zij in groten getale naar Thessaloniki. In 1882 was 56% van de bevolking hier joods. Griekenland kende in die tijd amper antisemitisme, zoals dat in Noord-Europa toch prominenter was. De joden hadden het hier goed, al werd het minder toen in 1922 de stad explosief groeide onder Griekse invloed (lees hiervoor de informatie over "Een bewogen eeuw"). Toen de Duitsers in 1941 Griekenland binnenvielen, werd Thessaloniki een doelwit. De Joodse bevolking werd naar ghetto's gedreven en verbannen. Velen werden overgebracht naar werk- en concentratiekampen in Europa. Waar voor de oorlog nog 20% van de mensen in Thessaloniki joods was, was dit na de oorlog gereduceerd tot minder dan 1%. In 1997 werd dan ook een monument opgericht om de joodse slachtoffers te herdenken.

In 1917 sloeg het noodlot in Thessaloniki al toe. Enkele jaren nadat de stad in Griekse handen gevallen was, bleek de stad volledig overbevolkt te zijn, zoals veel Europese steden in die tijd. In augustus van dat jaar brak er in een huis brand uit. De brand kon niet op tijd geblust worden en richtte een ravage aan in Thessaloniki. Meer dan 70.000 inwoners raakten dakloos en ruim twee derde van alle gebouwen ging in vlammen op. Onder de daklozen waren veel joden, aangezien de brand in hun buurt uitbrak. Het vuur heeft daar ruim 32 uur gebrand. Voor de Griekse overheid, die pas vier jaar controle had over Thessaloniki, was de brand een kans om voortvarend aan de slag te gaan met de stad: Het joodse en Ottomaanse karakter van de stad werd grotendeels uitgewist. De Franse architect Ernest Hébrard kreeg opdracht de stad te hervormen naar Grieks ideaal.

Door de rijke geschiedenis is Thessaloniki een geliefde bestemming onder toeristen. Het stadscentrum grenst direct aan de Egeïsche Zee en op de boulevard zie je zowel de zee, als ook het stadscentrum liggen. Vanaf het grootste plein, het Aristotelesplein (Πλατεία Αριστοτέλους) is de bekendste bezienswaardigheid van de stad, de Witte Toren, goed zichtbaar. Thessaloniki wordt gekenmerkt door zijn gezelligheid en het gemengde beeld: moderne flatgebouwen en brede wegen, afgewisseld met smalle straatjes en herinneringen aan vroegere tijden. Voor onze reis is Thessaloniki een heerlijke afsluiter, waar we nog even kunnen genieten van het Griekse stadsleven, zonder de hectiek van Athene!